Ik heb er tabak van!

Balen als een stekker

Iets dat mij altijd bijzonder heeft geïnteresseerd is de afkomst van verschillende spreekwoorden en gezegden. Wat mij ertoe drijft hier verder over na te denken is het gebruik (lees: misbruik) ervan.

Mijn allereerste blog zal ik schrijven over de uitdrukking: ‘balen als een stekker’.

Wanneer je het ergens helemaal mee gehad hebt, enorm depri wordt van een bepaalde situatie of gewoon een ontiegelijk slecht humeur hebt, gebruik je bovengenoemde uitdrukking. Ik gebruik deze woorden regelmatig om uit te drukken hoe slecht ik me ergens bij voel.

Dit is een van de uitdrukkingen die in mindere mate misbruikt wordt. Ik denk dat dit komt omdat het een kort gezegde is, waarbij er niet veel mis kan gaan bij de uitspraak en het gebruik ervan.

‘Balen als een stekker’ is een verbastering van een oudere uitspraak of gezegde. De oorspronkelijke uitspraak luidde: ‘er tabak van hebben’ wat zoiets betekent als ‘er een hekel aan hebben’. Tabak was toentertijd (tijdens de zeventiende eeuw) iets wat als erg lekker werd beschouwd. En als iets dat niet voor alleman beschikbaar was. Ging er dus iets fout dan werd tabak op ironische wijze in opmerkingen gebruikt. Om de uitdrukking ‘Er tabak aan hebben’  te versterken kwam er het woord ‘balen’ bij, als in: ‘balen tabak’. De uitdrukking werd toen dus als volgt gebruikt: ‘Er balen tabak aan hebben’.

Deze uitdrukking is door de jaren heen veranderd, en later uitgekomen bij ‘ergens van balen’. De term ‘als een stekker’ doet niets anders dan het geheel versterken. Het heeft geen betekenis of afkomst.